การนวดไทย หรือ นวดแผนโบราณ เป็นการนวดชนิดหนึ่งในแบบไทย โดยจะเน้นในลักษณะการกด การคลึง การบีบ การดัด การดึง และการอบ ประคบ ซึ่งรู้จักกันโดยทั่วไปในชื่อ นวดแผนโบราณเพื่อการรักษา ฟื้นฟูอาการเจ็บป่วยให้ดีขึ้น เป็นการส่งเสริมสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงปราศจากโรค

นอกจากการนวดจะช่วยให้ร่างกายได้ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ลดอาการปวดตึง รู้สึกสบายกาย และสบายใจหลังการรับการรักษาแล้ว สำหรับบางท่านอาจมีอาการไม่พึงประสงค์หลังเข้ารับการนวด คือ อาการระบม ซึ่งมีหลายสาเหตุด้วยกัน ได้แก่
- ผู้มารับการนวดมีอาการครั่นเนื้อครั่นตัว คล้ายจะมีไข้ แล้วมานวด มีไข้ หรือมีไข้ต่ำๆแล้วมานวด
- อาการอักเสบของร่างกายผู้ถูกนวดคือ จะมีอาการ ปวด บวม แดง ร้อน เช่น อาการกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นอักเสบเฉียบพลัน หรือในขณะที่มีอาการอักเสบของอวัยวะภายในร่างกายไม่ควรนวดรุนแรง ควรใช้เพียงการการประคบเย็นใน 24-48 ชั่วโมงแรกหลังการบาดเจ็บ และหลังจากนั้นควรใช้การประคบร้อนเพื่อลดอาการปวด ตึงของกเกินไปกล้ามเนื้อ
- จากสาเหตุการกดนวด ด้วยน้ำหนักมือ แรงเกินไป โดยผู้ถูกนวดสามารถแจ้งหมอนวดว่า แรงเกินไป มีอาการเจ็บจากการนวดในขณะที่กำลังนวด เพื่อที่หมอนวดจะได้ทราบว่าผู้ป่วยรู้สึกเจ็บจะได้ผ่อนน้ำหนักมือให้เบาลง
- เป็นการนวดรักษาลดอาการปวดตึงของกล้ามเนื้อ มักจะพบอาการระบมหลังการนวดได้ง่ายกว่าการนวดเพื่อส่งเสริมสุขภาพ และมักพบบ่อยในผู้ที่มารับการนวดเป็นการนวดครั้งแรก หรือห่างหายจากการนวดมานาน

อาการระบมหลังนวด มีลักษณะอย่างไร?
อาการกล้ามเนื้อระบมหลังการนวด มีอาการครั่นเนื้อครั่นตัว มีไข้หลังการนวด รู้สึกเมื่อยเนื้อเมื่อยตัวไม่มีแรงหลังการนวด โดยปกติอาการพวกนี้สามารถเกิดขึ้นได้และหายได้เองภายใน1-2 วันหลังการนวด โดยไม่ต้องรับประทานยาบรรเทาปวด
หากมีอาการระบมหลังนวด ควรรักษาหรือดูแลอย่างไร?
การรักษาอาจใช้เพียงการประคบ โดยใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นบิดหมาดๆ ประคบบริเวณที่ปวด และนอนพักผ่อนให้เพียงพอ ลดการใช้งานกล้ามเนื้อ ลดการทำงานหนัก และหลีกเลี่ยงการตากแดดตากฝนตากลม เพื่อป้องกันการเป็นไข้ อาการก็จะสามารถหายได้เอง แต่หากมีอาการรุนแรงและเป็นอยู่หลายวัน ควรรับประทานยาบรรเทาปวดได้ ถ้ายังไม่หายควรปรึกษาแพทย์เจ้า เพื่อหาวิธีการรักษาที่เหมาะสมที่สุด
สิ่งที่ควรปฏิบัติหลังการนวด
- ไม่ควรอาบน้ำทันทีหลังจากนวดเสร็จ
- ควรดื่มน้ำอุ่นหรือน้ำอุณหภูมิปกติ
- ควรพักผ่อนหลังการนวด
ขอบคุณที่มา ttmed.psu.ac.th thai-massage.simdif.com